آمار نشت داده‌ها

در سال 2025 هزینه های نشت داده کاهش پیدا کرده است؛ اما تهدیدات پیچیده‌تر از همیشه‌اندبراساس گزارش سالانه IBM و مؤسسه Ponemon، میانگین جهانی هزینه نشت داده در سال ۲۰۲۵ برای نخستین‌بار طی پنج سال گذشته کاهش یافته و به ۴٫۴۴ میلیون دلار رسیده است. عامل اصلی این کاهش، استفاده گسترده‌تر از هوش مصنوعی و اتوماسیون در فرآیندهای امنیتی اعلام شده است.

با این حال، ایالات متحده با ثبت هزینه میانگین ۱۰٫۲۲ میلیون دلار به‌ازای هر نشت داده، برخلاف روند جهانی عمل کرده است. افزایش جریمه‌های قانونی و هزینه‌های شناسایی، دلیل این رشد عنوان شده است.

 هوش مصنوعی عامل دوگانه

در این گزارش، هوش مصنوعی به‌عنوان یک عامل دوگانه معرفی شده است: از یک سو، کمک‌ می‌کند تا حملات سریع‌تر شناسایی و مهار شوند؛ و از سوی دیگر، خود به ابزار مهاجمان تبدیل شده است. به‌طوری‌که ۱۶٪ از حملات سایبری در سال گذشته با استفاده از AI انجام شده‌اند، عمدتاً از طریق فیشینگ هوشمند و جعل چهره (Deepfake).

یکی از نگران‌کننده‌ترین یافته‌های گزارش، رشد استفاده پنهان از هوش مصنوعی در درون سازمان‌هاست؛ پدیده‌ای که از آن با عنوان Shadow AI یاد می‌شود. طبق آمار، ۲۰٪ از نشت‌های بررسی‌شده به‌دلیل Shadow AI رخ داده‌اند و در این موارد، هزینه نشت حدود ۶۷۰ هزار دلار افزایش یافته است.

بررسی داده‌های هدف نیز نشان می‌دهد که اطلاعات شناسایی شخصی مشتریان (PII) بیشترین سهم را در میان داده‌های آسیب‌دیده دارند. با این حال، مالکیت فکری شرکت‌ها (IP)، از نظر مالی، پرهزینه‌ترین نوع داده‌ی افشاشده بوده است.

تیم‌های امنیتی داخلی که موفق شده‌اند نشت‌ها را زودتر شناسایی کنند، هزینه و زمان کمتری متحمل شده‌اند، در حالی‌که افشای نشت توسط مهاجمان، هزینه‌ها را به‌شدت افزایش داده است.

اقدامات کلیدی برای کاهش خطر

در بخش پایانی گزارش، IBM پنج اقدام کلیدی را برای کاهش خطر نشت داده توصیه می‌کند: ۱) کنترل دسترسی دقیق به داده‌ها و سیستم‌ها ۲) رمزنگاری و طبقه‌بندی داده‌ها ۳) نظارت و سیاست‌گذاری در استفاده از AI ۴) بهره‌گیری از ابزارهای امنیتی هوشمند ۵) آمادگی سازمان برای واکنش در شرایط بحران

این گزارش که حاصل مطالعه ۶۰۰ سازمان در ۱۶ کشور و ۱۷ صنعت مختلف است، هشدار می‌دهد که در دوران تسلط AI، سازمان‌هایی که فاقد نظارت، آمادگی یا سیاست‌های شفاف هستند، آسیب‌پذیرتر از همیشه خواهند بود.